Wat is dyslexie | Dyslexie

Ik heb wel dyslexie, maar ik ben niet langer dyslectisch dankzij compenserende software

De Vlaamse overheid voorziet in gratis voorleessoftware voor leerlingen met een lees- en/of schrijfachterstand in het lager & secundair onderwijs.

Vraag je gratis software aan

Wat is dyslexie, en wat is de oorzaak?

Dyslexie is een leerstoornis en komt tot uiting bij het lezen en/of schrijven. Het is een hardnekkig probleem waarbij lezen of spellen op woordniveau zeer moeilijk is. De automatisering van lezen en/of spellen loopt dus mank, en ondanks grote inspanningen blijft de letter- en woordherkenning moeizaam verlopen. Dyslexie valt echter niet altijd meteen op. Het is als het ware een “onzichtbare” beperking en wordt daardoor niet gemakkelijk (h)erkend.

Dyslexie bestaat in verschillende vormen, van licht tot zeer ernstig, en komt overigens vaker voor bij jongens dan bij meisjes. Omdat deze neurobiologische stoornis niet altijd erfelijk is en omdat hierover nog veel te ontdekken is, blijft dyslexie nog vaak een onderwerp voor discussie, alsook voor wetenschappelijk onderzoek. Momenteel wordt gesteld dat dyslexie zo’n 3 tot 10% van de (Nederlandstalige) bevolking treft.

“Het is een onzichtbare beperking die niet altijd (h)erkend wordt”

In tegenstelling tot wat men soms denkt, heeft dyslexie niets te maken met intelligentie. Mensen met dyslexie zijn niet minder begaafd dan anderen. Ze hebben wel meer kans op een moeilijke schoolloopbaan door hun leerprobleem.

Bovendien kan dyslexie samengaan met andere problemen zoals dyscalculie, aandachtstekort, DCD (of dyspraxie), autisme, gedragsproblemen, spraak- en taalproblemen. In dat geval spreekt men van comorbiditeit.

Dit kan op termijn leiden tot een verminderd zelfvertrouwen, faalangst, motivatieproblemen of lagere prestaties op school. Net daarom is het zo belangrijk om als ouder of school tijdig de juiste signalen op te vangen en hiermee aan de slag te gaan.

Hoe voelt het om Dyslexie te hebben?

Het is niet altijd eenvoudig om te begrijpen hoe het voelt om dyslexie te hebben. Lees onderstaande tekst even, en dan begrijp je meteen wat een persoon met dyslexie ziet bij het lezen van een tekst. Vermoeiend, niet?

Hoe ga je ermee om...

Als je dyslexie hebt, loop je vaak met je hoofd tegen de muur. Frustraties kunnen hoog oplopen als letters geen woorden vormen, zeker bij beginnende lezers. Vaak duurt het dan ook even tot duidelijk wordt dat je dyslexie hebt. Laat het niet zo ver komen en lees hieronder hoe je ermee kan omgaan als kind en ouder, jongere of volwassene.

Kind

Spreek als ouder de leerkracht en zorgcoördinator aan
Bestempel je kind niet als dom of lui, dyslexie is echt
Start de leesinterventie Bouw! op: je voorkomt er (tot ruim 60%) leesproblemen mee
Consulteer indien nodig een logopedist of therapeut
Maak lezen (terug) leuk en probeer ‘Lezergame’, een leestraining met educatieve games

Focus op therapie en/of remediëren (80-90%),
aangevuld met compenseren (10-20%)

Jongere

Het verwerken van schoolwerk gaat steeds moeilijker
Spreek je ouders aan en overleg samen met de school wat je kan doen
Ook begeleiders of zorgleerkrachten staan voor je klaar
Therapie kan in veel gevallen nog erg nuttig zijn
Leer compenserende (voorlees)software kennen

Focus op compenseren (80-100%),
aangevuld met remediëren (0-20%)

Volwassene

Hoe inventief je ook bent, lezen en/of schrijven blijft een opgave
Training of coaching kan een oplossing bieden
Beste oplossing: compenserende software op je PC en smartphone, die je zowel thuis als in je werkomgeving kan helpen
Tussenkomst in kosten via VDAB

Focus op compenseren (100%)

Hoe kan je dyslexie aanpakken?

Nadat in de eerste fase vastgesteld werd dat niet alles loopt zoals het zou moeten, wordt aangepaste zorg en begeleiding op school geregeld. Daarnaast wordt het kind, op advies van de arts, doorverwezen naar een therapeut of logopedist, waar hij/zij een therapie op maat zal volgen. Volgt het kind een tijdje gerichte therapie, maar blijven de problemen zich hardnekkig voordoen? Dan is er wellicht sprake van dyslexie.

Dit is het moment waarop een dyslexie test wordt voorgesteld en afgenomen. Het CLB doet dit in het 3e leerjaar, maar dit kan uiteraard ook op latere leeftijd. Wijst de test op enige vorm van dyslexie? Dan verkrijgt het kind of de jongere een attest dat recht geeft op bijkomende ondersteuning in de klas zoals zorgdictee, meer tijd, mondelinge ondersteuning, gratis voorleessoftware etc. Samengevat noemen we dit STICORDI maatregelen: STImuleren, COmpenseren, Remediëren & DIspenseren. ICT-ondersteuning, vaak in de vorm van voorleessoftware, vormt daar een onderdeel van en kan zowel thuis als in de klas ingezet worden.

Dyslexie kan je niet genezen. Maar je kan het wel op verschillende niveaus aanpakken, om zo meer zelfvertrouwen te krijgen en zelfstandig te kunnen werken.

Remediëren & therapie

De extra begeleiding van gespecialiseerde logopedisten en orthopedagogen, richt zich op lees- en spellingsvaardigheden. Ook het zorgteam op school speelt een belangrijke rol, en dat vooral bij jongere kinderen waar de focus namelijk op remediëren ligt. Daarnaast zijn het aanleren van compenserende strategieën en het toekennen van compenserende ‘STICORDI’ maatregelen minstens even belangrijk.

Remediëren op school: vnl. in het basisonderwijs. De zorgleerkracht haalt de leerling uit de klas voor extra leesoefeningen, individueel of in kleine groep.
Therapie bij de logopedist of therapeut: kan in de praktijk, in de klas of thuis. Hier wordt intensief gewerkt aan de problemen door extra oefening of uitleg.

Compenseren

Bij compenseren reiken we extra hulpmiddelen aan. Zo kan er meer tijd gegeven worden, kan er hulp ingeroepen worden van derden (om bijvoorbeeld vragen voor te lezen), mogen teksten en oefeningen thuis voorbereid worden of mogen software oplossingen ingezet worden. Dit betekent niet dat de jongeren bepaalde doelen niet moeten halen, het geeft hen enkel de kans om hun talenten volledig te benutten mits de juiste ondersteuning.

Compenserende software vormt een belangrijk onderdeel binnen de compenserende maatregelen. De programma’s die aangeboden worden kunnen de nodige ondersteuning bieden bij het lezen, schrijven, begrijpen en studeren. En dat niet alleen voor jongeren. Ook voor volwassen gaat een nieuwe wereld open, zowel privé als in de werkomgeving. Kijk daarom zeker naar de mogelijkheden tot terugbetaling via de VDAB.

Ontdek onze oplossingen

Hoe werkt compenserende software?

Bekijk onderstaand filmpje en ontdek zelf hoe de K3000 voorleessoftware jou kan helpen om iedere tekst perfect te lezen en begrijpen!

Wat is de rol van...

Je hebt dyslexie? Weet dan dat je er niet alleen voor staat! Je hoeft je niet te schamen, je bent niet dom of traag. Je hebt een leerstoornis die, mits een goede ondersteuning van je volledige omgeving, aangepakt kan worden. Dyslexie volledig verhelpen kan niet, maar je kan er wel voor zorgen dat grote obstakels heel wat kleiner worden.

Ouders

Als ouder heb je een belangrijke rol te vervullen. Wees geduldig en begripvol, onderneem actie en zet tijdig de nodige stappen richting de school of therapie. De logopedist of therapeut zal je inlichten over terugbetalingsmodaliteiten. Laat eveneens een test afnemen, en vraag een attest op zodat je kind recht geeft op STICORDI maatregelen op school. Schaf ten slotte ook de gratis voorleessoftware aan en werk ook samen thuis aan hun vooruitgang.

(Zorg) Leerkrachten

Verdiep jezelf in dyslexie, zodat je de juiste stappen weet te ondernemen. Is dyslexie opgenomen in het zorgplan van jouw school? Goed! Zo niet, maak er dan werk van. Betrek de juiste collega’s en zorg voor een breed draagvlak, of organiseer een bijscholing. Doorloop de juiste stappen met het kind, de ouders en het CLB. Heb je nood aan een demo om de mogelijkheden van compenserende software te ontdekken? Volg je graag een opleiding? Contacteer ons dan vrijblijvend!

Therapeuten

Als specialist ben jij de geschikte persoon om kinderen en jongeren te blijven motiveren, en om de ouders en school te begeleiden. Ga op een leuke manier om met lezen, en informeer jezelf over de mogelijkheden tot extra ondersteuning, zoals educatieve games (Lezergame) en compenserende software (Alinea, Kurzweil 3000). Lexima biedt heel wat voor Vlaamse Therapeuten. Bekijk hier het aanbod.

Werkgever

Als werkgever draag je mee bij aan het geluk van je medewerkers. Voorzie je mensen van de juiste tools zodat zij efficiënt en vlot kunnen werken. Stel je anderstaligen of mensen die problemen hebben met lezen en/of schrijven te werk? Informeer dan naar de mogelijkheden van compenserende software en eventuele tussenkomsten via de VDAB. Contacteer ons gerust vrijblijvend!